MSI یا ناپایداری میکروستلایتی در سندرم لینچ

مقدمه

سندرم لینچ یکی از شایع‌ترین سندرم‌های سرطان روده بزرگ ارثی است که به دلیل نقص در سیستم ترمیم عدم ‌تطابق DNA (MMR) ایجاد می‌شود. این نقص باعث بروز ناپایداری میکروستلایتی (MSI) می‌شود که یک تغییر ژنتیکی مهم در تشخیص و مدیریت سندرم لینچ به شمار می‌آید. در این مقاله به بررسی MSI در سندرم لینچ، انواع جهش‌ها، نحوه توارث، علائم، فراوانی، روش‌های پیشگیری و تشخیص آن در آزمایشگاه ژنتیک پزشکی ویرا می‌پردازیم.

ناپایداری میکروستلایتی (MSI) چیست؟

ناپایداری میکروستلایتی یا MSI به تغییرات تکرارهای کوتاه DNA (میکروستلایت‌ها) گفته می‌شود که در اثر نقص در سیستم ترمیم عدم‌تطابق DNA رخ می‌دهد. این ناپایداری در بیماران مبتلا به سندرم لینچ دیده می‌شود و به عنوان شاخصی برای شناسایی این بیماری ژنتیکی به کار می‌رود. در حالت طبیعی، سیستم ترمیم DNA از تغییرات و جهش‌های ناخواسته جلوگیری می‌کند، اما در افراد مبتلا به سندرم لینچ، نقص در این سیستم باعث بروز MSI می‌شود که عامل مهمی در توسعه سرطان‌های مرتبط با این سندرم است.

تاثیرات ناپایداری میکروستلایتی در سلول های توموری

نوع جهش‌ها در سندرم لینچ

سندرم لینچ ناشی از جهش در ژن‌های MMR است که شامل ژن‌های MLH1، MSH2، MSH6 و PMS2 می‌شود. این ژن‌ها مسئول ترمیم DNA در سلول‌های بدن هستند و جهش در هر یک از آن‌ها می‌تواند به سندرم لینچ و بروز MSI منجر شود.

• جهش در ژن MLH1: این ژن یکی از مهم‌ترین ژن‌های مرتبط با سندرم لینچ است. جهش‌های نقطه‌ای و حذف در این ژن باعث عدم‌تطابق در ترمیم DNA و بروز MSI می‌شود.
• جهش در ژن MSH2: این ژن نیز نقش مهمی در حفظ ثبات ژنوم دارد و در بسیاری از موارد سندرم لینچ دچار جهش می‌شود.
• جهش در ژن‌های MSH6 و PMS2: هرچند جهش در این ژن‌ها کمتر از MLH1 و MSH2 مشاهده می‌شود، اما در مواردی با جهش در این ژن‌ها نیز بروز MSI و سندرم لینچ دیده می‌شود.

آزمایشگاه ژنتیک پزشکی ویرا از تکنیک‌های پیشرفته برای شناسایی انواع جهش‌ها در این ژن‌ها بهره می‌گیرد و به تشخیص دقیق این سندرم کمک می‌کند.

توارث سندرم لینچ

سندرم لینچ به صورت اتوزومال غالب به ارث می‌رسد. این بدین معناست که وجود تنها یک نسخه معیوب از ژن کافی است تا بیماری در فرد بروز کند. اگر یکی از والدین دارای جهش در ژن‌های MMR باشد، احتمال انتقال آن به هر یک از فرزندان 50 درصد است. بنابراین، افرادی که سابقه خانوادگی سرطان روده بزرگ و سایر سرطان‌های مرتبط را دارند، باید نسبت به انجام آزمایش‌های ژنتیکی و مشاوره ژنتیک اقدام کنند.

علائم سندرم لینچ

علائم سندرم لینچ بیشتر با افزایش خطر ابتلا به سرطان‌های مختلف مرتبط است. سرطان روده بزرگ و سرطان آندومتر از رایج‌ترین سرطان‌های مرتبط با این سندرم هستند، اما احتمال بروز سرطان‌های دیگری نیز وجود دارد:

• سرطان روده بزرگ: معمولاً قبل از سن 50 سالگی بروز می‌کند و اغلب در سمت راست روده دیده می‌شود.
• سرطان آندومتر: دومین سرطان شایع در زنان مبتلا به سندرم لینچ.
• سایر سرطان‌ها: سرطان‌های معده، تخمدان، روده باریک، مجاری صفراوی، دستگاه ادراری و مغز.

علاوه بر افزایش احتمال بروز سرطان، افراد مبتلا ممکن است علائم دیگری نیز نداشته باشند و تنها با بررسی‌های ژنتیکی و غربالگری به وجود این سندرم پی ببرند.

سرطان های شایع در سندرم لینچ

فراوانی سندرم لینچ

سندرم لینچ حدود 3 تا 5 درصد از موارد سرطان روده بزرگ را تشکیل می‌دهد. این بیماری از جمله شایع‌ترین سندرم‌های سرطان ارثی روده بزرگ است و در تمامی نژادها و گروه‌های قومی مشاهده می‌شود. تشخیص زودهنگام سندرم لینچ اهمیت بالایی دارد و به کاهش خطر بروز سرطان‌های مرتبط کمک می‌کند.

روش‌های تشخیص سندرم لینچ و MSI در آزمایشگاه ویرا

در آزمایشگاه ژنتیک پزشکی ویرا، روش‌های پیشرفته‌ای برای تشخیص سندرم لینچ و MSI ارائه می‌شود که شامل موارد زیر است:

1. آزمایش MSI: در این آزمایش، نمونه بافت تومور و بافت سالم بیمار بررسی می‌شود. اگر ناپایداری میکروستلایتی در بافت تومور دیده شود، احتمال ابتلا به سندرم لینچ افزایش می‌یابد. MSI-H (MSI بالا) نشان‌دهنده احتمال بالای سندرم لینچ است.
2. آزمایش ایمونوهیستوشیمی (IHC): این روش برای شناسایی پروتئین‌های ژن‌های MMR (مانند MLH1، MSH2، MSH6 و PMS2) استفاده می‌شود. کاهش یا عدم حضور این پروتئین‌ها می‌تواند نشان‌دهنده وجود جهش در ژن‌های مذکور باشد.
3. آزمایش توالی‌یابی ژنتیکی: برای شناسایی جهش‌های خاص در ژن‌های MMR، از روش توالی‌یابی استفاده می‌شود. این روش به تشخیص قطعی سندرم لینچ کمک می‌کند و امکان بررسی ژنتیکی دقیق را فراهم می‌سازد. با استفاده از ازمایش WES، پنل های سرطان و آزمایش OncoCEPT Solid Comprehensive می توان جهش های موجود در ژرم لاین بافت توموری را شناسایی کرد.
4. تشخیص ژنتیکی پیش از تولد و پیش از بارداری (PGD): در زوج‌هایی که یکی از آن‌ها یا هر دو ناقل سندرم لینچ هستند، با استفاده از روش PGD می‌توان از انتقال این سندرم به فرزندان جلوگیری کرد.

آزمایشگاه ژنتیک پزشکی ویرا با ارائه این روش‌های تشخیصی، به شناسایی دقیق سندرم لینچ کمک می‌کند و از ابزارهای پیشرفته برای بررسی MSI و سایر جهش‌های مرتبط استفاده می‌کند.

روش‌های پیشگیری از سندرم لینچ

اگرچه نمی‌توان از وقوع سندرم لینچ به‌طور کامل جلوگیری کرد، اما با انجام آزمایش‌های ژنتیکی و مشاوره ژنتیک می‌توان به پیشگیری از بروز سرطان‌های مرتبط با این سندرم کمک کرد.

1. غربالگری منظم: افرادی که در خانواده خود سابقه سندرم لینچ دارند، باید به‌صورت منظم تحت آزمایش‌های غربالگری قرار گیرند. این آزمایش‌ها شامل کولونوسکوپی، آزمایش‌های مربوط به سرطان آندومتر و سایر سرطان‌های مرتبط است.
2. مشاوره ژنتیک: مشاوره ژنتیک برای افرادی که دارای سابقه خانوادگی سرطان هستند، می‌تواند به تشخیص زودهنگام کمک کند و احتمال ابتلا به سندرم لینچ را مشخص نماید.
3. تشخیص ژنتیکی پیش از بارداری: با انجام آزمایش PGD می‌توان از انتقال سندرم لینچ به نسل بعد جلوگیری کرد.

روش‌های درمان سندرم لینچ

درمان سندرم لینچ بیشتر بر پیشگیری و درمان سرطان‌های مرتبط با آن تمرکز دارد. در صورت تشخیص سندرم لینچ، برنامه‌های پیشگیرانه و درمانی زیر می‌تواند برای بیماران مفید باشد:

1. جراحی پیشگیرانه: در برخی موارد، برای کاهش خطر بروز سرطان روده بزرگ یا سرطان آندومتر، انجام جراحی‌های پیشگیرانه توصیه می‌شود.
2. درمان‌های دارویی: برخی داروهای ضدالتهابی غیر استروئیدی (NSAIDs) مانند آسپرین ممکن است در کاهش خطر سرطان روده بزرگ مؤثر باشند. البته، تجویز این داروها باید زیر نظر پزشک صورت گیرد.
3. کنترل منظم سرطان‌ها: بیماران مبتلا به سندرم لینچ باید تحت نظر پزشکان متخصص و به‌صورت منظم تحت آزمایش‌های غربالگری قرار گیرند تا در صورت بروز سرطان، درمان‌های لازم سریع‌تر آغاز شود.

دلایل اصلی انجام آزمایش MSI در سندرم لینچ:

آزمایش ناپایداری میکروستلایتی (MSI) یکی از آزمایش‌های مهم در تشخیص سندرم لینچ است و برای شناسایی ناهنجاری‌های ژنتیکی که به این سندرم منجر می‌شوند، انجام می‌شود. این آزمایش کمک می‌کند تا در افرادی که احتمال سندرم لینچ دارند، تغییرات ژنتیکی موجود در سیستم ترمیم عدم‌تطابق DNA (MMR) شناسایی شود.

1. شناسایی سندرم لینچ: سندرم لینچ معمولاً ناشی از نقص در ژن‌های MMR است. این نقص باعث بروز MSI یا تغییر در طول تکرارهای کوتاه DNA می‌شود. آزمایش MSI می‌تواند وجود این ناپایداری‌ها را در سلول‌های توموری نشان دهد و احتمال ابتلا به سندرم لینچ را تأیید یا رد کند.
2. غربالگری سرطان‌های مرتبط: افرادی که سندرم لینچ دارند، در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به سرطان روده بزرگ و سایر سرطان‌ها هستند. آزمایش MSI برای تشخیص زودهنگام این سرطان‌ها و برنامه‌ریزی برای غربالگری‌های منظم ضروری است.
3. هدایت درمان‌های شخصی‌سازی شده: نتایج آزمایش MSI می‌تواند بر تصمیمات درمانی تأثیر بگذارد. به عنوان مثال، در تومورهایی که MSI-H (سطح بالای ناپایداری) دارند، درمان با داروهای ایمنی‌درمانی مانند مهارکننده‌های PD-1 ممکن است موثرتر باشد.
4. تعیین نیاز به آزمایش ژنتیکی اضافی: اگر آزمایش MSI نشان‌دهنده ناپایداری بالا باشد، این موضوع می‌تواند به پزشکان نشان دهد که آزمایش‌های ژنتیکی بیشتری برای بررسی جهش‌های خاص در ژن‌های MMR لازم است.

آزمایش MSI به عنوان یک ابزار غربالگری و تشخیصی در سندرم لینچ به شناسایی بهتر و درمان به‌موقع سرطان‌های مرتبط کمک می‌کند و در آزمایشگاه‌های تخصصی مانند آزمایشگاه ژنتیک پزشکی ویرا با دقت و حساسیت بالا انجام می‌شود.

چرا آزمایشگاه ژنتیک پزشکی ویرا را انتخاب کنیم؟

آزمایشگاه ژنتیک پزشکی ویرا با تکیه بر فناوری‌های روز دنیا و تیمی از متخصصان حرفه‌ای، خدمات تخصصی تشخیصی و مشاوره ژنتیک را برای بیماران و خانواده‌های آن‌ها فراهم می‌کند. دلایل انتخاب آزمایشگاه ویرا عبارتند از:

• دقت و سرعت بالا در تشخیص ژنتیکی: آزمایشگاه ویرا از تکنیک‌های پیشرفته توالی‌یابی برای تشخیص سندرم لینچ بهره می‌گیرد.
• مشاوره ژنتیک تخصصی: آزمایشگاه ویرا با ارائه مشاوره ژنتیک، به خانواده‌ها و افراد دارای سابقه سندرم لینچ کمک می‌کند تا تصمیمات آگاهانه‌ای در خصوص پیشگیری و مدیریت بیماری اتخاذ کنند.
• امکانات پیشرفته برای تشخیص MSI و جهش‌ها: با استفاده از روش‌های پیشرفته مانند MSI و IHC، آزمایشگاه ویرا به شناسایی دقیق سندرم لینچ کمک می‌کند.

نتیجه‌گیری

سندرم لینچ یک بیماری ژنتیکی قابل پیشگیری است که با تشخیص زودهنگام و انجام آزمایش‌های منظم می‌توان از بروز سرطان‌های مرتبط با آن جلوگیری کرد. آزمایشگاه ژنتیک پزشکی ویرا با ارائه خدمات تشخیصی پیشرفته و مشاوره ژنتیک تخصصی، به بیماران و خانواده‌ها کمک می‌کند تا به بهترین نحو از سلامت خود مراقبت کنند.