مقدمه
ارزیابی واجد شرایط جامع از نتایج تحقیقات آزمایشهای پزشکی فقط توسط پزشک معالج انجام میشود. تغییرات در یک پارامتر میتواند به دلایل زیادی باشد و همیشه نشاندهنده یک بیماری نیست؛ بنابراین پزشک معالج پس از مقایسه تمام نتایج معاینه و تصویر بالینی، میتواند تصمیم به تجویز درمان، مطالعات تکمیلی یا ارائه توصیههای دیگر بگیرد. در این مطلب با ما همراه باشید تا با نحوه تفسیر آزمایش تالاسمی خون آشنا شوید.
آنالیز آزمایش خون عمومی
مثالهای زیر درباره نحوه تفسیر برخی تغییرات در آزمایشها به افزایش آگاهی از مشکلات احتمالی و افزایش انگیزه برای جستجوی کمک پزشکی واجد شرایط کمک میکند. در بخش زیر به آنالیز آزمایش خون عمومی اشاره شده است:
هنجار آزمایش خون | رمزگشایی نتیجه آزمایش خون | نشانگر آزمایش خون |
4.0 – 5.8 x 10 12 / لیتر برای مردان 3.8 – 4.7 x 10 12 / l برای زنان |
اگر تعداد گلبولهای قرمز کمتر از حد طبیعی باشد (کمخونی)، بدن مقادیر ناکافی اکسیژن دریافت میکند (هیپوکسی).
اگر تعداد گلبولهای قرمز خون بالاتر از حد طبیعی باشد (پلی سیستمی یا اریتروسیتوز)، در این صورت خطر ترومبوز وجود دارد. |
گلبولهای قرمز (RBC) |
130-170 گرم در لیتر برای مردان
115 – 155 گرم در لیتر برای زنان |
کاهش هموگلوبین کمتر از حد طبیعی (کمخونی) منجر به گرسنگی اکسیژن میشود.
افزایش هموگلوبین بالاتر از حد طبیعی معمولاً نشاندهنده تعداد بالای گلبولهای قرمز خون یا کمآبی است. |
هموگلوبین (HGB، Hb) |
35-55٪ | هماتوکریت شاخصی است که نشان میدهد چه مقدار حجم خون توسط گلبولهای قرمز اشغال شده است. تجاوز از هنجار هماتوکریت با اریتروسیتوز (افزایش تعداد گگلبولهای قرمز در خون) و کمآبی بدن رخ میدهد. کاهش هماتوکریت کمتر از حد طبیعی نشاندهنده کمخونی است. | هماتوکریت (HCT) |
11.5 – 14.5٪ | عرض توزیع گلبولهای قرمز را آنیزوسیتوز میگویند. آنیزوسیتوز نشانه کمخونی است. | عرض توزیع گلبول قرمز (RDWc) |
80 – 100 fl | گلبولهای قرمز خون با حجم متوسط کمتر از حد طبیعی در کمخونی یافت میشوند. گلبولهای قرمز خون با حجم متوسط یا بالاتر از حد طبیعی در کمخونی یافت میشوند که در صورت کمبود ویتامین B12 یا اسیدفولیک در بدن ایجاد میشود. | میانگین حجم گلبول قرمز (MCV) |
300 – 370 گرم در لیتر (گرم در لیتر) | کاهش این شاخص کمتر از حد طبیعی در کمخونی فقر آهن و همچنین در تالاسمی (بیماری مادرزادی خون) رخ میدهد. | میانگین غلظت هموگلوبین گلبول قرمز (MCHC) |
150 – 400 × 10 9 / لیتر | افزایش تعداد پلاکتها در خون بیش از حد طبیعی در بیماریهای خونی، پس از دست دادن خون، پس از برداشتن طحال رخ میدهد. کاهش تعداد پلاکتها کمتر از حد طبیعی در بیماریهای خونی، سیروز کبدی و غیره رخ میدهد. | پلاکتها (PLT) |
4.0 – 9.0 × 10 9 / لیتر | افزایش تعداد گلبولهای سفید خون بیش از حد طبیعی نشاندهنده وجود عفونت باکتریایی در نیمه دوم بارداری و قبل از قاعدگی است.
کاهش تعداد گلبولهای سفید خون کمتر از حد طبیعی با عفونت ویروسی، مصرف برخی داروها، بیماریهای خونی رخ میدهد. |
گلبولهای سفید (WBC) |
20-40٪
1.2 – 3.5×10 9 /l
|
افزایش تعداد لنفوسیتها بیش از حد طبیعی (لنفوسیتوز) در بیماریهای عفونی و بیماریهای خونی رخ میدهد.
کاهش تعداد لنفوسیتها کمتر از حد طبیعی (لنفوپنی) در بیماریهای مزمن شدید و مصرف داروهای خاصی که سیستم ایمنی را سرکوب میکنند، رخ میدهد. |
لنفوسیتها (LYM) |
2.0-5.5×10 9 /l
50 – 72٪
|
افزایش تعداد گرانولوسیتها بیش از حد طبیعی در حضور التهاب در بدن رخ می دهد. کاهش تعداد گرانولوسیت ها کمتر از حد طبیعی در کمخونی آپلاستیک، پس از مصرف برخی داروها، بیماریهای بافت همبند و غیره رخ می دهد. | گرانولوسیتها (GRA، GRAN) |
3 – 10٪
0.1-0.6 x 10 9 /l
|
افزایش سطح مونوسیتها بیش از حد طبیعی در بیماریهای عفونی، بیماریهای بافت همبند و بیماریهای خونی رخ میدهد. کاهش تعداد مونوسیتها کمتر از حد طبیعی در بیماریهای شدید یا هنگام مصرف داروهایی که سیستم ایمنی را سرکوب میکنند رخ میدهد. | مونوسیتها (MON) |
2-10 میلی متر در ساعت برای مردان
2-15 میلی متر در ساعت برای زنان
|
افزایش ESR بالاتر از حد طبیعی نشاندهنده التهاب احتمالی در بدن به دلیل افزایش سطح پروتئینهای التهابی در خون است.
علاوه بر این، افزایش ESR بالاتر از حد طبیعی با کمخونی، تومورهای بدخیم و غیره رخ میدهد. کاهش ESR کمتر از حد طبیعی نشاندهنده افزایش محتوای گلبولهای قرمز خون در خون (اریتروسیتوز)، یا سایر بیماریهای خونی است. |
سرعت رسوب گلبول قرمز (ESR) |
اطلاعات بیشتر: بیماری تالاسمی
سخن پایانی
در این مطلب در مورد نحوه تفسیر آزمایش تالاسمی خون صحبت کردهایم. واضح است که بررسی این نمونهها و نظر تخصصی نهایی تنها بر عهده پزشک شما است و این اطلاعات تنها در جهت آگاهی بیشتر خوانندگان جمعآوری شدهاند. بر همین اساس نمیتوانید طبق این اطلاعات تشخیص نهایی را انجام دهید.